(PTDNO) – Giới Nhiếp ảnh Việt Nam từ hôm nay thiếu vắng một thành viên. Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Hoàng Thạch Vân bỏ lại tất cả chúng ta, để lên đường thực hiện chuyến sáng tác vô biên ở một vùng đất mới trên cung đường bất tận khởi hành lúc 13 giờ 45 phút ngày 24/6/2023. Một chuyến đi mãi mãi, khi cơ bản hoàn thành sứ mệnh của 65 năm chốn nhân gian.
Phần nào dự cảm được hành trình tác nghiệp vô biên do Số phận triệu tập, anh nhẹ nhàng cẩn trọng sắp xếp – chỉ đạo công việc, gọi điện phân công – dặn dò đồng nghiệp, nhắn tin thăm hỏi bè bạn – anh em… và trút hơi thở cuối cùng trong cơn đột quỵ. Thế nhưng không có nghĩa Hoàng Thạch Vân đã chết! Anh chỉ rời xa chúng ta một thời gian để hát khúc du ca trên những tầng trời. Chỉ có điều: khoảng thời gian ấy là mãi mãi, khung trời ấy là không giới hạn. Cũng không phải Hoàng Thạch Vân nằm xuống. Anh vừa mới bay lên, đắm chìm trong cái đẹp của quê hương Việt Nam, mải mê tác nghiệp, bỏ lại chúng ta.
Trên tất cả các báo chính thống và mạng xã hội chiều qua ngập tràn thông tin về sự ra đi của anh. Cả nước bàng hoàng, xót xa, xôn xao nghi vấn. Không một ai muốn tin vào sự thật nghiệt ngã ấy Song có ngờ vực, tự trấn an đến đâu, chúng ta vẫn phải chấp nhận nỗi đau và mất mát quá lớn này. Người Đồng Nai, khu vực Miền Đông Nam Bộ và giới nghệ thuật nước nhà vô cùng thương tiếc anh – một Nghệ sĩ Nhiếp ảnh đặc biệt xuất sắc, Phó chủ tịch Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam – một người thầy mẫumực, khiêm nhường của không ít thế hệ phóng viên ảnh trẻ mới dè dặt bước vào nghề. Suốt chặng đường đặt chân vào cõi tạm, “mang tiếng ở trong trời đất”, anh đã để lại nhiều dấu ấn, công trạng với núi sông bằng những tác phẩm nghệ thuật chân chính!
Hình ảnh thiên nhiên, văn hoá, con người Việt Nam được ghi dấu trên mọi nẻo đường Tổ quốc từ những ngày còn là Chủ nhiệm CLB nhiếp ảnh Gia Định. Hơn 30 năm cầm máy, Hoàng Thạch Vân đã khắc hoạ trọn vẹn hồn dân tộc bằng việc nắm bắt nội tâm từ những con người nhỏ bé, bình dị đã dựng xây, gìn giữ đất nước suốt bốn nghìn năm. Anh đã nhìn cuộc đời bằng góc độ tích cực, dưới lăng kính nhân văn và giàu lòng nhân ái. Tình yêu gia đình, tình yêu tri kỷ, sự cảm thông, thấu hiểu con người bằng ánh mắt độ lượng bao dung, không định kiến… trong anh là một nhân cách đẹp. Chỉ những tâm hồn đẹp mới có thể ghi lại được vẻ đẹp của thế giới xung quanh bằng những hình ảnh đẹp. Cuộc sống tươi vui và đầy ý nghĩa mà anh tha thiết yêu thương đã đáp lại anh bằng mỗi khoảnh khắc quý giá lưu dấu trên tác phẩm. Đó là trầm tích văn hoá tiềm ẩn trong di sản Việt Nam, các công trình kiến trúc – những cái đẹp nằm ngoài tác động của thời gian, tồn tại trong giá trị tinh thần, trong tâm thức người Việt. Đó là Lễ Ha-wa với nội dung, đề tài độc đáo, ý tưởng đặc sắc, mới lạ, tính sáng tạo nghệ thuật cao, miêu tả đầy đủ về một nghi lễ truyền thống của đồng bào Chăm Bà Ni vùng Nam Trung bộ. Đôi khi, lại là những tác phẩm mang phong cách rất đời thường, gần gũi, bình dị như bản chất, phong cách con người của anh: “Thích thú, Hoa đồng nội, Trong nắng mai, Ngày mùa, Băng đồng, Đám cưới nhà quê, Sức sống, Cất vó…”
Hoàng Thạch Vân vẫn luôn kiên nhẫn, bình thản, thêm một chút lặng lẽ, thâm trầm. Anh giấu mình bên trong bức ảnh, thầm lặng ghi chép vẻ đẹp và sự biến đổi tích cực xung quanh. Không quá coi trọngcác thông số kỹ thuật trên màn hình LCD như ISO, khẩu độ, tốc độ, anh chỉ để tâm vào điều cốt lõi nhất của bộ môn nghệ thuật thị giác… này: tính chất, độ tương phản, cân bằng trắng, khúc xạ – phản xạ, trực tiếp hay khuyếch tán, khả năng hấp thụ và phản xạ ánh sáng của chủ thể phụ thuộc thế nào vào chất liệu, màu sắc, thuộc tính bề mặt hay tác động của từng loại ánh sáng lên cảm giác và thị giác. Anhcứ thế mà lăn lộn, vẫy vùng trên mọi địa hình, thời tiết, bất chấp tình trạng sức khoẻ nhiều lần không ổn định. Hoàng Thạch Vân không liều lĩnh, mà ngược lại, anh tự tin vào tác dụng của phương thức trị liệu tâm lý mà Nhiếp ảnh mang lại. Với anh, Nhiếp ảnh không chỉ là một loại hình nghệ thuật, mà còn là một ngôn ngữ của riêng mình, giúp anh bày tỏ nghĩ suy, cảm xúc, trí tuệ và sức khoẻ bản thân. Nhiếp ảnh trở thành chỗ dựa tinh thần vững chãi, một biệt dược có khả năng kỳ diệu, xoa dịu những cơn đau.
Hoàng Thạch Vân đã không còn bên chúng ta nữa, nhưng những tác phẩm nghệ thuật của anh sẽ còn mãi muôn đời. Thế hệ hôm qua, hôm nay và mai sau sẽ nhắc nhớ về anh, một nghệ sĩ đã sống và tận hiến như thế. Chúng ta không bao giờ quên một nghị lực sống phi thường, một bản lĩnh hiếm có, mộttình yêu nghệ thuật cháy bỏng như sức mạnh mềm vô hình mà mãnh liệt… đưa anh vượt lên hoàn cảnh khắc nghiệt về thể chất, quên đi bệnh tật, để lưu giữ cho đời từng khoảnh khắc đáng sống.
Anh về cõi khác, nhẹ nhàng bình thản như Băng đồng vào Trong nắng mai, Thích thú tận hưởng những hương Hoa đồng nội, bằng Sức sống bền bỉ của một trái tim yếu dần nhịp đập mỗi ngày. Anh đã sống trọn một cuộc đời, không chỉ với nhiếp ảnh, với nghệ thuật mà còn với con người, đúng như Ansel Adams đã nói: “Chúng ta không chụp ảnh chỉ bằng cái máy ảnh. Chúng ta đưa vào nhiếp ảnh những quyển sách từng đọc, những bộ phim từng xem, những bài hát từng nghe và những con người ta yêu.”.
Hãy nhẹ nhàng, thanh thản dạo bước chốn cao xanh, anh nhé!
Theo Minh Sơn – Huyền Quy/Bestlife.net.vn
